Ποια μπορεί να είναι η θεραπεία για τον αυτισμό;

 

της Ιωάννας Δημητριάδου

 

 

Για την θεραπεία του αυτισμού προτείνεται η εκπαίδευση.  Η εκπαίδευση ξεκινάει από τους ίδιους τους γονείς, οι οποίοι με την αγάπη τους και τα διάφορα παιχνίδια, ως δραστηριότητες που ευχαριστούν τα παιδιά με αυτισμό, τα  χρησιμοποιούν ως μέσο επικοινωνίας.  Οι γονείς επίσης δημιουργούν ένα δομημένο περιβάλλον, δηλαδή μια καλά οργανωμένη ζωή σε στενή σχέση με την καθημερινότητα των παιδιών στο σπίτι, ώστε να αισθάνονται άνετα και ασφαλή.

 

Συνήθως, τα παιδιά με αυτισμό ενεργούν και σκέφτονται υποσυνείδητα. Οι γονείς, αλλά και οι θεραπευτές που έχουν εξειδίκευση στον αυτισμό θα πρέπει να προβλέπουν αυτά που σκέφτονται τα παιδιά, ώστε να τα κατευθύνουν σωστά. 

 

Οι ερωτήσεις που κάνουν τα παιδιά, κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους είναι οι εξής:

 

• Τι πρέπει να κάνω;
• Πόσο χρόνο θα χρειαστώ για να κάνω τη συγκεκριμένη εργασία;
• Τι θα πρέπει να κάνω μετά;

 

Το πρόγραμμα TEACH

Σύμφωνα με τους Schopler & Reichler (1972), η παραπάνω και πολύ σημαντική διάταξη των ερωτήσεων προτείνεται από το πρόγραμμα TEACH. Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε στη Βόρεια Καρολίνα, στην Αμερική και χρησιμοποιήθηκε στο ίδρυμα Freibourg της Ελβετίας. Σκοπός του ιδρύματος ήταν να ενθαρρύνει τους γονείς και τους αποδείξει πως τα παιδιά με αυτισμό έχουν όλες τις απαραίτητες δυνατότητες να ζήσουν στο περιβάλλον τους.

 

Ο Schopler δίνει έμφαση σε 7 σημαντικά σημεία, σε σχέση με το πρόγραμμα TEACH.

 

• Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συνεργασία με τους γονείς. Η εκπαιδευτική ομάδα συζητά καθημερινά με τους γονείς, ώστε να κατανοήσει τη γνώμη τους για την πάθηση του παιδιού, αλλά και τον τρόπο που αντιμετωπίζουν την καθημερινότητα. Έπειτα, προτείνεται ένα πρόγραμμα για το σπίτι, ώστε να προσαρμοστούν οι δυνατότητες των γονιών και των παιδιών, για να είναι καλύτερη η ποιότητα ζωής τους.
• Γίνεται καλύτερη εκτίμηση της πάθησης και των δυνατοτήτων του παιδιού.
• Σημαντική είναι η διαπαιδαγώγηση με ¨δομή¨, η οποία χωρίζεται

σε 4 μέρη:

• Η φυσική δομή, όπου το παιδί να μάθει να συγυρίζει το δωμάτιό του, για να διευκολύνονται οι ατομικές του δραστηριότητες.
• Η οπτική οργάνωση, όπου οι θεραπευτές και οι γονείς, με γραπτές κατευθύνσεις, δίνουν στο παιδί να καταλάβει αυτά που περιμένουν από εκείνο, σχετικά με διάφορες εργασίες. Αυτό έχει ως σκοπό, το παιδί να γίνει περισσότερο ανεξάρτητο.
• Η οργάνωση της εργασίας, όπου ο δάσκαλος μέσα στην τάξη οργανώνει τις εργασίες ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του παιδιού και εναλλάσσει την ατομική εργασία με τις καθημερινές του δραστηριότητες.
• Η παιδαγωγική δομή, όπου ο παιδαγωγός πρέπει να μπορεί να επικοινωνεί με το παιδί, καθώς η επαφή του κατά τη διάρκεια της χρονιάς το βοηθάει να οργανώνεται και να συμπεριφέρεται με τον πιο κατάλληλο τρόπο.

 

Τι διδάσκει το πρόγραμμα TEACH;

• Μαθαίνονται τρόποι σωστής συμπεριφοράς.
• Μαθαίνονται τρόποι επικοινωνίας.
• Εκπαιδεύονται οι ικανότητές του παιδιού απέναντι στην κοινωνία, καθώς και οι ικανότητές του στην καθημερινότητα.
• Μαθαίνονται τρόποι αυτονομίας και ανεξαρτησίας.

 

Προετοιμασία του χώρου

Το πρόγραμμα TEACH χρειάζεται μια σωστή διάταξη του χώρου, για να μπορεί να είναι ουσιαστικό. Μια ήσυχη γωνία για παιχνίδι, η οποία να ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους χώρους. Ένα τραπέζι εργασίας, το οποίο να είναι μακριά από την έξοδο. Ένας χώρος καθαρός, για να μπορεί το παιδί να τακτοποιεί τα παιχνίδια του, τα πράγματά του και τα ρούχα του.

 

Σύστημα επικοινωνίας με τα αντικείμενα

Απαραίτητο είναι ένα σύστημα επικοινωνίας με αντικείμενα. Για αρχή, προτείνεται η χρήση 4 αντικειμένων όπως μια εικόνα με ένα παπούτσι, που σημαίνει ¨βόλτα¨, ένα ποτήρι που σημαίνει κάτι να ¨πίνει¨, μια σαλιάρα που σημαίνει κάτι να ¨τρώει¨ και μια τουαλέτα που είναι για τις ¨βασικές του ανάγκες¨.   Όταν το παιδί θέλει να εκπληρωθεί κάποια ανάγκη του, μπορεί να δείχνει την αντίστοιχη εικόνα.  Σε πιο προχωρημένο επίπεδο, το παιδί θα μπορεί να μάθει να επικοινωνεί με φωτογραφίες διάφορων αντικειμένων.

 

Συμπεράσματα

Το παιδί με αυτισμό πρέπει να αισθάνεται πως το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει, όχι μόνο το αποδέχεται για αυτό που είναι, αλλά το αγαπάει πραγματικά.    Νιώθει μεγάλη ανάγκη να το δέχονται όπως είναι, να συγχωρούν τα λάθη του και να κατανοούν τις αδυναμίες του.

 

 

'Ίσως τα παραπάνω αποτελούν και την καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση για ένα παιδί με αυτισμό.' 

 

 

 

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Kanner, L. (1943): Autistic Disturbances of Affective Contact, Child Psychiatry

Γενά Α. (2002): Αυτισμός και Διάχυτες Αναπτυξιακές διαταραχές: Αξιολόγηση, Διάγνωση, Αντιμετώπιση

Peter K. Smith & Helen C. (1980): Understanding Children’s Development, Autism – Children

Morey, L. (1988): P.D. under DSM-III and DSM-IIIR, an examination of convergence and internal consistency, American Journal of Psychiatry, 145.

Rutter, M. (1987): Νηπιακός αυτισμός, σύγχρονες αντιλήψεις και αντιμετώπιση, Αθήνα, Σύγχρονες Αντιλήψεις

Schopler, E., Reichler, R. & Renner, B.R. (1986). The Childhood Autism Rating Scale for diagnostic screening and classification of autism. New York: Irvington Publishers. 

 

 

 

 

 

 

 

Info

Ευχαριστούμε την ειδική παιδαγωγό Κα Ιωάννα Δημητριάδου ( idimitriadou@yahoo.gr ) διπλωματούχο Ψυχολογίας στην Εκπαίδευση και με μετεκπαίδευση σε θέματα που αφορούν τη <<Δυσλεξία και Μαθησιακές Δυσκολίες>>. Ασχολείται με την αποκατάσταση παιδιών και εφήβων με δυσλεξία, και μαθησιακές δυσκολίες. Είναι μέλος του International Dyslexia Association , του Orton Gillingham Academy και του Dyscalculia Training Center.

Αρθρογραφεί για θέματα δυσλεξίας και μαθησιακών δυσκολιών. Έχει γράψει τα eBooks, Γραμματική με μια άλλη Οπτική,απλοποίηση βιβλίων της Ιστορίας του Δημοτικού και του Γυμνασίου, Βασικοί Κανόνες Γραφής και Αντιμετώπιση της Δυσορθογραφίας μέσω της Γραμματικής σειρά βιβλίων που αποτελεί μια ολοκληρωμένη μεθοδολογία παρέμβασης και απευθύνεται σε ειδικούς, εκπαιδευτικούς και γονείς. Κυκλοφορεί στα upbility.gr/collections